” TÜBİTAK 4008 Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Kapsayıcı Toplum Uygulamaları “; toplumda özellikle özel gereksinimli bireyler ve bu bireylere hizmet veren kişiler arasında bilimsel uygulamaların ve bilim kültürünün yaygınlaşmasına katkı sağlamayı, özel gereksinimli bireylerin bilimsel etkinliklere ve topluma aktif katılımını etkileşimli uygulamalarla desteklemeyi ve yaygınlaştırmayı sağlayan destek programıdır.

TÜBİTAK 4008 Programı Amaçları

” TÜBİTAK 4008 Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Kapsayıcı Toplum Uygulamaları “; zihin yetersizliği, işitme yetersizliği, görme yetersizliği, fiziksel yetersizlik, otizm spektrum bozukluğu, çoklu yetersizlik, dil ve konuşma bozukluğu, öğrenme güçlüğü ve duygu/davranış bozukluğu tanılı özel gereksinimli bireylere ve bu bireylere hizmet veren kişilere çağrı kapsamındaki konulara yönelik projeler aracılığıyla eğitim ve bağımsız yaşam konularında destek sağlayarak toplumla bütünleşmelerini kolaylaştırmayı, özel gereksinimli bireylere hizmet sunan kişiler ve özel gereksinimli bireyler arasında bilimsel uygulamaların yaygınlaşmasını sağlamayı hedeflemektedir.

TÜBİTAK 4008 Programı Çağrı Alanları

  • Doğa Bilimleri: Matematik ve Bilgisayar Bilimleri, Ekoloji ve Çevre, Havacılık, Astronomi ve Uzay Bilimleri, Fizik, Kimya, Jeoloji, Jeofizik, Meteoroloji, Deniz Bilimleri, Biyoloji, Genetik vb.
  • Mühendislik ve Teknoloji Alanları
  • Tıbbi Bilimler
  • Tarımsal Bilimler: Ziraat, Ormancılık, Bahçecilik, Veterinerlik vb.
  • Sosyal Bilimler: Psikoloji, Ekonomi, Eğitim Bilimleri, Spor Bilimleri, Antropoloji, Coğrafya, Şehir Planlaması ve Kırsal Planlama, Yönetim, Hukuk, Dilbilim, Sosyoloji vb.
  • Beşeri Bilimler: Tarih, Arkeoloji, Felsefe, Sanat Tarihi, Müzik, Değerler Eğitimi vb.

Proje önerisi, hedef kitlenin yaş grupları, eğitim seviyeleri ve özel gereksinim durumları dikkate alınarak hazırlanmalıdır. Proje etkinlikleri planlanırken aşağıdaki örnek etkinlik türleri ve yöntemleri kullanılabilir. Etkinlikler, hedef kitlenin özelliklerine uygun olarak planlanır. Etkinlikler yüz yüze ve etkileşimli olarak düzenlenir.

Açık ve kapalı uçlu deneyAnimasyon ve benzetim (simülasyon)
Artırılmış/sanal/karma gerçeklikBilgi işlemsel düşünme
Bilimsel gezi ve saha çalışması Dijital oyun/öyküleme
Doğa ve yaban hayatı gözlemiEğitsel oyun
Mobil uygulamalarOyunlaştırma
Sanat Sergi ve gösteriSergi ve gösteri
SporSTEAM
Tahmin et – gözle – açıklaTartışma (seminer, panel vb.) ve çalıştay
Videoyla model olmaYaratıcı drama
Yardımcı teknoloji uygulamalarıÖzel gereksinimli bireylere yönelik geliştirilmiş öğretim yöntemleri/ terapi uygulamaları

TÜBİTAK 4008 Programı Hedef Kitlesi

” TÜBİTAK 4008 Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Kapsayıcı Toplum Uygulamaları “; tarafından desteklenen bir proje, topluma hitap etmekle birlikte, projenin hedef kitlesi, aşağıdaki hedef kitlelerin en az birinden oluşmalıdır:

  • Özel gereksinimli bireyler,
  • Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynler,
  • Özel gereksinimli bireylere hizmet sunanlar,
  • Özel gereksinimli bireylere yönelik çalışmalar gerçekleştiren öğretim elemanları,
  • Lisans ve lisansüstü programlarda öğrenim gören öğrenciler,
  • Bir kurum veya kuruluşta çalışan kadrolu öğretmenler,
  • Kamu veya belediye iştiraklerinin işlettiği bilim merkezi çalışanları.
Projenin katılımcıları aynı çağrı döneminde benzer temalı bir 4008 projesinde katılımcı olarak yer almamış kişilerden oluşturulur.
Katılımcıların özel gereksinimli bireyler olması durumunda ebeveyn/vasisinden imzalı muvafakatname alınması gerekmektedir.
Katılımcılardan alınacak katkı payı 50 TL’yi geçemez.

TÜBİTAK 4008 Programı Yürütücü Başvuru Koşulları

TÜBİTAK tarafından desteklenen TÜBİTAK 4008 projelerinde yürütücü olmanın koşulu,

  • Türkiye’de ikamet eden T.C. vatandaşı olmak
  • En az tezli yüksek lisans eğitim derecesine sahip olmak,
  • Kamu kurum/kuruluşları, üniversiteler, belediyeler, kamunun veya belediye iştiraklerinin işlettiği bilim merkezlerinde tam zamanlı ve kadrolu olmak,
Proje yürütücüsüne verilecek Proje Teşvik İkramiyesi miktarı 6.000 TL’dir.
Proje yürütücüsüne, proje konusuyla ilgili olmak üzere yurt içi/yurt dışı toplantılarda sunum yapmak amacıyla, proje önerisinde sunmak ve Müdürlükten onay alınması halinde proje başına yalnızca bir kişiye en fazla 1.000 TL ödenek verilebilir. Bu ödenek kişinin konaklama, gündelik, konferansa katılım ve ulaşım giderlerini kapsar.

Proje başvuru sırasında ve kabul edilen projelerin yürütülmesi sürecinde aşağıdaki görevlerde bulunan kişiler yürütücü olamazlar veya yürütücülüğe devam edemezler.

  • Vali, Kaymakam, Belediye Başkanı, Genel Sekreter, Genel Müdür, Başhekim, Daire ve Grup Başkanı ve kamu kurum ve kuruluşlarının il ve ilçe müdürleri, Rektör, Dekan, Araştırma Enstitüleri hariç Enstitü Müdürü, Yüksekokul Müdürü, Meslek Yüksekokulu Müdürü ve sayılan unvan sahiplerinin yardımcıları proje başvuru sürecinden, projenin sonuçlandırılmasına kadar gerçekleşen süreçlerde yürütücü olamazlar ve/veya yürütücülüğe devam edemezler.

TÜBİTAK 4008 Programı Destek Miktarı

Destek miktarı, öneride talep edilir ve TÜBİTAK tarafından yapılan değerlendirme sonucu uygun görülen miktar desteklenir. Proje bütçesi gerekli görüldüğü durumlarda TÜBİTAK tarafından revize edilebilir.

Destek üst limiti, Proje Teşvik İkramiyesi hariç 150.000 TL (KDV dâhil) olarak belirlenmiştir.

Projenin uygulanması için gerekli makine / teçhizat, sarf giderleri, seyahat giderleri, etüt-bilirkişi ekspertiz giderleri (eğitmen, rehber, sağlık personeli vb.), bilimsel toplantı katılım ücreti ve organizasyon giderleri maliyet kalemleri arasında yer almaktadır.
Seyahat giderleri kapsamında özel/şahsi araçlara ait yakıt giderleri ve taksi ücretleri ödenmez.
TÜBİTAK tarafından uygun görülmesi durumunda seyahat giderleri haricindeki diğer kalemler arasında aktarım yapılabilir.
Bilgisayar, yazıcı, projeksiyon, kamera, harici disk vb. genel kullanıma yönelik cihazlar, proje kapsamında sınırlı kullanıma sahip özel bir cihaz alımı, bir laboratuvarın kurulmasına yönelik teçhizat alımları ile TÜBİTAK tarafından yürütücü kurum/kuruluşun imkânlarıyla karşılanabileceği değerlendirilen mal ve hizmet alımları, prodüksiyon (çoklu medya, animasyon vb.), yazılım, ısıtma, aydınlatma, temizlik, güvenlik, inşaat, tamir, bakım/onarım, üniversite, enstitü veya araştırma merkezleri laboratuvarlarının kiralanması destek kapsamına girmez.
Proje etkinliğine katılan eğitmene; ilk üç gün için 300 TL, dördüncü gün ve takip eden diğer günler için ise günlük 150 TL ödenir. Bir eğitmene ödenecek hizmet bedeli, bir proje için 1950 TL’yi geçemez.
Proje etkinliğine katılan rehbere; ilk üç gün için 200 TL, dördüncü gün ve takip eden diğer günler için ise günlük 100 TL ödenir. Bir rehbere ödenecek hizmet bedeli, bir proje için 1300 TL’yi geçemez.
Proje etkinliğine katılan sağlık personeline; ilk üç gün için 150 TL, dördüncü gün ve takip eden diğer günler için ise günlük 150 TL ödenir. Bir sağlık personeline ödenecek hizmet bedeli, bir proje için 1500 TL’yi geçemez.
Proje bütçesinde, projenin tanıtımına yönelik web sitesi tasarımı ve site barındırma (hosting) hizmet alımları için üst sınır 2.500 TL’dir.

TÜBİTAK 4008 Programı Konaklama ve İaşe Miktarı

Projede görev alan kişilerin, 2023 yılı için öngörülen iaşe ücreti üst sınırı bir kişi için KDV dâhil en fazla 90 TL/gün ( 40 TL/öğün ), proje ekibinin konaklama bedeli ise belgelenmesi karşılığı iaşe bedelinin iki katı olarak 180 TL/gün olabilir.

Konaklamanın “Güvenli Turizm Sertifikası” sahibi tesislerde gerçekleştirilmesi beklenmektedir.

Konaklamalı projelerde, toplam etkinlik dönemi gün sayısı tanışma ve kapanış dâhil en fazla 10 gün (en fazla 9 gece) ile sınırlıdır. Konaklamasız projelerde, etkinlik gün sayısı üst sınırı bulunmamaktadır.

Konaklama mekânlarının erişilebilir yapı standartlarına (TS9111) uygun olmasına dikkat edilmelidir. Başvuru şartlarınca gerekli olduğu durumda özel gereksinimli bireylere eşlik edecek olan vasilerin konaklama, iaşe veya taşıt kiralama hizmetleri proje bütçesinden talep edilebilir.

TÜBİTAK 4008 Programı Değerlendirme Kriterleri

roje önerileri, Bilim ve Toplum Programları Müdürlüğü tarafından ön incelemeye alınır.

Başvurunun ön incelemeye alınabilmesi için, gerekli bilgi ve belgelerin eksiksiz olarak ve belirtilen tarihe kadar Proje Başvuru Sistemi’ne yüklenmesi, Proje Başvuru Sistemi’ne yüklenen dosyaların açıldığından ve doğru belge olduğundan emin olunması ve E-imza sürecinin tamamlanmış olması gerekmektedir.

Ön inceleme sürecinde, aşağıda yer alan hususlar ile ilgili bir durum olduğu tespit edilen projeler, Danışma ve Değerlendirme Kurulunun önerisi ve TÜBİTAK’ın kararıyla panel değerlendirmesine alınmayarak iade edilecektir.

  • Proje önerisinin yürütücü, uzman ve varsa diğer hak sahipleri ile yürütücü kurum ve varsa katılımcı kurum yetkililerinin tamamı tarafından imzalanmamış olması,
  • Revize projelerde (aynı proje adı ve/veya benzer etkinlik içeriğiyle, geçmiş yıllarda önerilen bir projenin tekrarı) Proje Önerisi Üzerindeki Ortak Hak Sahipliği Beyanı’nda yer almayan, ancak daha önce sunulan projede hak sahibi olarak bulunan tüm kişilere ait Feragat Formu’nun öneride sunulmaması,
  • Proje öneri formu geçmiş yıllarda sunulduğu halde Değişiklik Bildirim Formu’nun doldurulmamış olması,
  • Proje öneri formunun, her bir bölüm kapsamında belirtilen açıklamalar dikkate alınmadan veya eksik hazırlanmış olması,
  • Güncel proje öneri formunun kullanılmamış olması, sayfa sınırlamasına dikkat edilmemesi,
  • Proje amaç ve kapsamının çağrı amaç ve kapsamı ile örtüşmemesi,
  • İçerik (öneri formunda ve etkinliklerle ilgili açıklamalarda yer alan genel bilgiler, yöntem, etkinlikler vb.) olarak başka bir proje önerisi ile benzer olması,
  • Proje hedef kitlesi sadece özel gereksinimli bireylerden oluşan projelerde proje ekibinde sağlık personelinin bulunmaması,
  • Hizmet içi ve öncesi öğretmen yetiştirme ve diğer branşlardaki eğitim programları kapsamında bulunan herhangi bir faaliyetin (çalıştay, konferans, laboratuvar çalışması, seminer vb.) uygulaması, tekrarı, saha çalışması, pekiştirilmesi vb. etkinlikler, yükseköğretim öncesi örgün eğitime yönelik hazırlanan öğretim programlarında yer alan veya yapılması öngörülen etkinliklerin uygulaması, tekrarı, saha çalışması, pekiştirilmesi vb. içeren faaliyetler içermesi,
  • Etkinliklerin içeriklerinin büyük ölçüde bir dernek, kurum/kuruluş ya da sosyal topluluğun faaliyetlerinden alınması,
  • Sadece teorik anlatımlara dayalı sunu, seminer ve konferanslardan oluşması, çevrim içi etkinlikler içermesi, ağırlıklı olarak bilinçlendirmeye yönelik kampanya türü faaliyetleri içermesi,
  • Yarışma formatında yapılandırılmış olması, belirli bir yarışmaya veya sınava hazırlık amaçlı etkinlikleri içermesi,
  • Katılımcıların tamamen özel okul/kurumlardan olması,
  • Etkinlikler kapsamındaki konaklamanın açık alanlarda (çadır, uyku tulumu vb.) planlanması,
  • Projenin altyapı oluşturmaya yönelik (çağrı veya projenin amaçlarıyla doğrudan ilişkili olmayan, nitelik veya adet olarak proje gereğinin üzerinde, yüksek bütçeli veya proje aracılığıyla öneri sahibi kuruma makine, teçhizat, yazılım, sistem vb. kazandırılmasını amaçlayan) olması,
  • Makine-teçhizat alımları için talep edilecek bütçe miktarının çağrı için belirlenmiş olan destek üst limitinin %15’ini geçmesi,
  • Etkinliklerin veya verilecek eğitimlerin, bu tür hizmetleri satan kuruluş veya kişilerden (özel eğitim merkezleri, laboratuvarlar, şirketler vb.) paket olarak alınmasına yönelik hizmet alımlarını içermesi,
  • Yazılım/bilgisayar programı geliştirilmesi, animasyon, film ve benzeri prodüksiyon işleri yaptırılmasına yönelik hizmet alımlarını içermesi.

İade kararı gerekçeleri ile birlikte öneri sahibine bildirilir. Bildirim tarihinden itibaren itiraz için 15 gün süre verilir. Değerlendirme sonucunda itirazın uygun bulunması halinde, proje önerisi dış panel düzenlenerek değerlendirilir.

Ön incelemeyi geçen projeler TÜBİTAK tarafından görevlendirilen panelistler tarafından değerlendirilir.

Projelerin panel değerlendirilmesi 3 temel kriter üzerinden yapılır. Bunlar; “İçerik ve Aktarım”, “Yaygın Etki” ve “Yapılabilirlik”tir.

Projenin destekleme kararı, Danışma ve Değerlendirme Kurulu ile Bilim ve Toplum Daire Başkanlığı’nın değerlendirmesi ve Başkanlığın onayı ile kesinleşir. Desteklenmesine karar verilen projelerin sözleşmeleri E-imza aracılığıyla imzalanacaktır.

Değerlendirme sonucu öneri sahibine bildirilir. Bildirim tarihinden itibaren itiraz için 15 gün süre verilir. İtirazın uygun bulunması halinde, proje önerisi dış panel düzenlenerek değerlendirilir.

TÜBİTAK 4008 Programı Başvuru Süreci

Proje başvurusu yapılabilmesi için tüm başvuru sahiplerinin (proje yürütücülerinin) öncelikle Araştırmacı Bilgi Sistemi (ARBİS) hesabının bulunması gereklidir. ARBİS hesabı bulunmayan başvuru sahipleri, Arbis Kayıt Rehberi isimli bilgi bankamızı inceleyip ARBİS hesabının nasıl kayıt edileceğini öğrenebilirler.

ARBİS kaydını tamamlayan başvuru sahipleri (proje yürütücüleri) başvurularını, http://bilimtoplum-pbs. tubitak.gov.tr adresinden yapabilirler. Bu sitede yer alan Proje Başvuru Sistemi’ne ARBİS bilgileri ile giriş yapılması gerekmektedir.

Proje ekibinin tamamımın ARBİS özgeçmişleri güncel ve tamamlanmış olmalıdır. Proje ekibinin tamamının ARBİS özgeçmişlerinde projedeki görev ve sorumlulukları ile ilişkili bilgi ve tecrübelerini yansıtan çalışmalarını belirtmesi gerekmektedir.

http://www.tubitak.gov.tr/4008 adresinde yer alan güncel Proje Öneri Formu’nun doldurularak “.odt”, “.doc” ya da “.docx” formatında Proje Başvuru Sistemi’ne yüklenmesi gerekmektedir.

Yürütücüler, Proje Başvuru Sistemi’nde başvuru aşamalarını takip ederek proje başvurusunu onaylamalıdır.

Proje Başvuru Sistemi üzerinde proje başvurusu onaylandıktan sonra E-imza sürecinin tamamlanması gerekmektedir. Bu aşamada tüm başvurular E-imza aracılığıyla yapılacaktır.  E-imza sahibi olmayan başvuru sahipleri, E-imza Başvuru Rehberi isimli bilgi bankamızı inceleyip E-imza başvurusunun nasıl yapılabileceğini öğrenebilirler.

 E-imza sahibi olmayan başvuru sahipleri, E-imza Başvuru Rehberi isimli bilgi bankamızı inceleyip E-imza başvurusunun nasıl yapılabileceğini öğrenebilirler.

E-imza sürecinin (yukarıda belirtilen tüm kişiler için) ilgili dönemin çağrı metninde belirtilen son tarihe kadar tamamlanması gerekmektedir. Belirtilen son tarihe kadar E-imzaları tamamlanmamış projeler değerlendirmeye alınmayarak iade edilecektir.

Başvuruya ait tüm belgeler başvuru sistemine yüklenilecek olup, basılı gönderilmesi gereken herhangi bir evrak bulunmamaktadır.

Dilerseniz daha önceki yıllarda desteklenen ve kabul edilen TÜBİTAK 4008 projelerini incelemek isterseniz TÜBİTAK 4008 örnek projeleri isimli etkinlik kategorimizi inceleyebilirsiniz.

Bu bilgi bankası, 2023 yılında yayımlanan 1. Dönem TÜBİTAK 4008 Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Kapsayıcı Toplum Uygulamaları Destekleme Programı Çağrısında paylaşılan metinden yararlanılarak hazırlanmıştır.

TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU, Erişim : 07.02.2023 https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/27070/tubitak_4008_cagri_metni.pdf